Lựa chọn phôi tốt nhất để chuyển là một thách thức lớn trong thụ tinh trong ống nghiệm. Phôi được lựa chọn dựa trên quan sát hình thái tại một thời điểm nhất định nên không xác định được những sự biến đổi của tế bào và động học phát triển của phôi thai. Hệ thống time-lapse được xem như công cụ đầy hứa hẹn để lựa chọn phôi, cho phép quan sát những biến đổi động học từ lúc thụ tinh đến lúc hình thành phôi đã đưa ra một hướng mới trong đánh giá phôi. Những phôi có hình thái tốt nhất vẫn có thể mang bất thường nhiễm sắc thể. Ở những bệnh nhân có tiên lượng tốt, tỉ lệ lệch bội phôi nang lên đến 44,9% (Yang Z và cs, 2012), đây là nguyên nhân chính gây thất bại làm tổ, sẩy thai sớm và ảnh hưởng đến tỉ lệ trẻ sinh sống trên những bệnh nhân thực hiện hỗ trợ sinh sản.

Một nghiên cứu tại trung tâm thụ tinh trong ống nghiệm Falik, Abu Dhabi, đã sử dụng hệ thống time-lapse như một đánh giá không xâm lấn để phân tích các thông số động học nhằm xác định phôi lệch bội.
Nghiên cứu hồi cứu thực hiện từ tháng 5/2013 đến tháng 5/2014 đánh giá trên các thông số động học như thời gian xuất hiện thể cực thứ 2 (tPB2), thời gian xuất hiện tiền nhân (tPNa), thời gian biến mất tiền nhân (tPNf), thời gian phân chia tế bào (t2, t3, t4, t5), chiều dài chu kì tế bào (CC2, CC3), thời gian phân chia từ 2 đến 4 tế bào (S2= t2-t4).
Tổng cộng 1360 phôi được thu nhận từ 120 chu kỳ chọc hút noãn.

Kết quả so sánh giữa hệ thống time-lapse và chẩn đoán di truyền tiền làm tổ bằng kĩ thuật CGH microarray cho thấy:

- tPNf và t2 của phôi bình thường thấp hơn nhiều so với phôi bất thường (P< 0,05)
- t5, CC2, CC3, t5-t2 của phôi bình thường cao hơn phôi bất thường (P<0,05)

Như vậy, theo nghiên cứu này, time-lapse có thể đóng vai trò quan trọng trong dự đoán phôi lệch bội dựa vào sự khác biệt động học và giúp cải thiện kết quả lâm sàng.

Lê Thị Bích Phượng – Chuyên viên Phôi học

Nguồn: Morphokinetic analysis of cleavage stage embryos and its relationship to aneuploidy in a retrospective time-lapse imaging study. J Assist Reprod Genet (2015) 32:69–75.

Từ khóa: Biến đổi động học của các phôi giai đoạn phân chia và mối liên quan với lệch bội